Tổn thương do hít khói là thuật ngữ đề cập đến tổn thương đường hô hấp hoặc mô phổi do nhiệt, khói hoặc các chất kích thích hóa học được đưa vào đường thở khi hít vào. Những biểu hiện khi bị ngạt khói như: ho, thở hụt hơi, khàn tiếng, thay đổi màu da, đau đầu và rối loạn ý thức. Vậy khi thấy nạn nhân ngạt khói, bạn có biết cách sơ cứu? Bài viết này sẽ hướng dẫn cách bạn SƠ CỨU nạn nhân bị NGẠT KHÓI đúng cách.

1. Tổn thương có thể gặp khi bị ngạt khói?

Tổn thương do hít khói là thuật ngữ đề cập đến tổn thương đường hô hấp hoặc mô phổi do nhiệt, khói hoặc các chất kích thích hóa học được đưa vào đường thở khi hít vào. Biểu hiện là tổn thương nhiệt, hóa chất và nhiễm độc toàn thân hoặc bất kỳ sự kết hợp nào của những tổn thương này. Tổn thương do nhiệt chủ yếu ở đường hô hấp trên, tổn thương do hóa chất đối với đường hô hấp trên và dưới và ảnh hưởng toàn thân của khí độc như Carbon monoxide (CO) và Cyanide (CN). Tử vong sớm trong đám cháy chủ yếu do thiếu oxy, kết quả của nồng độ oxy thấp (do tiêu thụ nhanh chóng lượng oxy có sẵn trong quá trình đốt cháy) và hít phải khí CO và CN nồng độ cao (dẫn đến không thể sử dụng oxy ở cấp độ mô).

Vị trí và mức độ nặng của tổn thương phụ thuộc vào một số yếu tố như nguồn lửa, kích thước của các hạt trong khói, thời gian tiếp xúc, độ hòa tan của khí và cách sơ cứu ban đầu. 

2. Những dấu hiệu nào cho thấy người bị ngạt khói cần được tiến hành sơ cứu ngay?

Các dấu hiệu người bị ngạt khói cần sơ cứu ngay gồm có: 

2.1. Ho 

Các màng nhầy trong đường hô hấp tiết ra nhiều hơn khi bị kích thích. Tăng sản xuất chất nhầy và co thắt phế quản dẫn đến phản xạ ho. Chất nhầy có thể trong, xám hoặc đen tùy thuộc vào mức độ các hạt bị đốt cháy đọng lại ở khí quản và phổi nạn nhân. 

2.2. Thở hụt hơi

Do tổn thương trực tiếp đến đường hô hấp làm giảm cung cấp oxy cho máu.

Mặt khác, bản thân máu cũng giảm khả năng vận chuyển oxy do hóa chất trong khói hoặc tế bào cơ thể không thể sử dụng oxy. Dẫn đến nạn nhân cố gắng thở nhanh để bù trừ cho tình trạng thiếu oxy này.

2.3. Khàn tiếng 

Tổn thương do nhiệt và các hóa chất có trong khói gây co thắt dây thanh quản, viêm và phù nề đường hô hấp trên dẫn đến nói khàn, nói khó.

2.4. Thay đổi màu da

Da có thể tái nhợt, hơi xanh hoặc đỏ do thiếu oxy, ngộ độc CO và bị bỏng khi tiếp xúc với lửa trong đám cháy. 

2.5. Tổn thương mắt

Mắt có thể bị đỏ, khó chịu do khói và nguy cơ bỏng giác mạc. 

2.6. Bồ hóng (mảng bụi đen)

Bồ hóng trong lỗ mũi hoặc cổ họng cho biết mức độ hít phải khói.

2.7. Đau đầu, rối loạn ý thức

Trong tất cả các vụ hỏa hoạn, mọi người đều phơi nhiễm với lượng khí CO, CN khác nhau. 

Nồng độ oxy thấp và hít khí độc có thể gây các triệu chứng khác nhau từ tim đập nhanh, thở nhanh, khó thở, buồn ngủ, buồn nôn và đau đầu ở nồng độ thấp đến rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, co giật và hôn mê ở nồng độ cao.

3. Hướng dẫn cách SƠ CỨU nạn nhân bị NGẠT KHÓI đúng cách

Nếu gặp người bị ngạt khói cần sơ cứu theo các bước dưới đây:

• Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi đám cháy đến nơi an toàn, rộng rãi và thoáng mát.

• Gọi xe cấp cứu để được hỗ trợ y tế khẩn cấp.

• Để nạn nhân ngồi xuống hoặc nằm nghiêng nếu tỉnh táo, sau đó nới lỏng quần áo và hỏi các triệu chứng họ đang gặp phải.

• Nếu nạn nhân thở yếu, ngừng thở hãy thực hiện hô hấp nhân tạo và nới lỏng quần áo, trong khi chờ cấp cứu đến.

4. Khi sơ cứu nạn nhân bị ngạt khói cần lưu ý điều gì?

Khi sơ cứu nạn nhân bị ngạt khói cần lưu ý: 

• Nếu nạn nhân có dị vật, đàm nhớt trong mũi miệng cần lấy ra để thông thoáng đường thở.

• Trường hợp nạn nhân bị bỏng, cần dội nước sạch nhẹ nhàng lên vùng bỏng để xoa dịu cơn đau, giúp nhiệt độ cơ thể thoát ra ngoài nhanh chóng. Tùy mức độ bỏng, thời gian dội có thể từ 10 – 20 phút hoặc lâu hơn, cho đến khi nạn nhân cảm thấy bớt bỏng rát.

• Tuyệt đối không được dùng đá lạnh hoặc nước quá lạnh để xối, chườm lên người nạn nhân. Do cơ thể nạn nhân đang bị bỏng nóng, da chưa điều tiết về lại nhiệt độ bình thường mà dội ngay đá lạnh sẽ gây bỏng lần 2 dẫn đến bỏng lạnh.

5. Làm thế nào để phòng ngừa hít phải khí độc

  Để phòng ngừa hít phải khí độc khi xảy ra cháy, cần thực hiện các điều sau đây: 

• Khi có cháy không được hoảng loạn mà cần gọi ngay cho lực lượng phòng cháy chữa cháy 114. Sau đó, nạn nhân chạy ra ngoài ban công hoặc sân thượng tìm người giúp đỡ.

• Khói nhẹ hơn không khí nên sẽ bay lên trên. Do đó, hãy hạ người xuống sàn, khuỵu hai tay và đầu gối để di chuyển. Vì phía dưới sàn sẽ có đủ lượng oxy để thở và tránh ngạt khói.

• Lấy một mảnh vải, làm ẩm và để gần mũi, miệng. Nước sẽ lọc khí độc, ngăn hít khí độc.

• Trong trường hợp bị kẹt trong phòng, hãy đóng các cửa lại để ngăn khói bay vào. Bịt các kẽ hở xung quanh khung cửa và quạt thông gió bằng vải ướt hoặc băng dính.

• Nếu quần áo bị bắt lửa, hãy nằm và lăn người cho đến khi lửa được dập.

• Ngoài ra, cần xác định nguồn khói và hướng gió để chọn nơi lánh nạn hợp lý, giảm nguy cơ ngạt khói. 

6. Để phòng ngừa ngạt khói chúng ta phải cần phòng ngừa hỏa hoạn

 Để giảm thiểu, tối đa nguy cơ ngạt khói cần ngăn khả năng hỏa hoạn theo cách sau: 

• Lắp đặt thiết bị phát hiện khói trong mỗi phòng ngủ, bên ngoài mỗi khu vực ngủ và ở mọi tầng trong nhà. 

• Không nổ xe máy, ô tô, chạy máy phát điện, động cơ diesel ở không gian kín như tầng hầm, gara, phòng đóng kín cửa.

• Không đặt máy phát điện trong nhà ở.

• Nhà ở, tòa chung cư phải thiết kế hệ thống thông gió, đảm bảo không khí lưu thông tốt.

• Lắp đặt máy dò khí carbon monoxide (CO) bên ngoài khu vực ngủ ở mỗi tầng trong nhà. Kiểm tra máy dò khói và khí carbon monoxide mỗi tháng và thay pin định kỳ.

• Lập kế hoạch thoát hiểm trong trường hợp hỏa hoạn và thực hành kế hoạch đó với gia đình bạn và những người khác sống trong nhà bạn.

• Không vứt thuốc lá đang cháy, hoặc bật nến, máy sưởi không có người trông coi. 

• Khi nấu ăn cần giám sát, trảnh bỏ ra ngoài để phòng ngừa cháy nổ.

Hy vọng qua bài viết trên mọi người sẽ nắm rõ được Hướng dẫn cách SƠ CỨU nạn nhân bị NGẠT KHÓI đúng cách và cách phòng ngừa hỏa hoạn. Ngạt khói không chỉ ảnh hưởng đến hô hấp, mắt mũi, miệng mà trường hợp hít phải khí độc trong đám cháy có thể gây tử vong. Do đó, mỗi người cần nắm rõ cách sơ cứu khi ngạt khói và đảm bảo nhà ở có lối thoát hiểm, giữ bình tĩnh trong đám cháy, tránh nguồn khói, biết bảo vệ bản thân,… để giảm nguy cơ ngạt khói và bỏng khi hỏa hoạn xảy ra. 

❇️ Để đặt lịch khám, Bạn vui lòng gọi đến
  SĐT: 0399.16.1111
✳️ Để được tư vấn về những vấn đề sức khỏe của mình, Bạn có thể gọi điện trực tiếp cho Bác sĩ Nguyễn_Trọng_Thuỷ:
  SĐT: 0915.20.95.96
Nếu vì bận mà Bác sĩ chưa nghe được máy, mong Bạn để lại tin nhắn, Bác sĩ Thuỷ sẽ gọi lại ngay khi có thể.
❣️ Thân ái!!!